-
1 куркып китү
вздро́гнуть от испу́га, стра́ха; испуга́тьсякүргәч, куркып киттем — уви́дев, я вздро́гнул от испу́га
-
2 курку
I неперех.1) страши́ться, боя́ться, опаса́ться, тру́сить, пуга́ться ( кого-чего)бүредән курыккан урманга йөрмәс — волко́в боя́ться - в лес не ходи́ть (букв. кто бои́тся волко́в, тот в лес не хо́дит)
су керергә курку — боя́ться войти́ в во́ду ( чтобы купаться); поба́иваться, побоя́ться
кире кайтырга туры килмәгәе дип куркам — опаса́юсь, как бы не пришло́сь верну́ться наза́д (обра́тно)
чәчәк кыраудан курка — цвето́к бои́тся моро́зов
3) в знач. модальн. сл. куры́кма небо́ськурыкма, ул синнән башка да белә — небо́сь, он и без тебя́ зна́ет
4) в ф. куркып в знач. нареч. со стра́хом, в стра́хе•- куркып китү••II сущ.куркудан (куркыр) күлмәк тузган — ≈≈ был страх (перед кем-л.), да сплыл (букв. руба́шка стра́ха износи́лась)
1) страх, боя́знь; у́жаскурку белмәс батыр ирләр — не зна́ющие стра́ха хра́брые мужи́
курку хисе — чу́вство стра́ха
куркуга калу (төшү) — быть объя́тым (обуя́нным, охва́ченным) стра́хом
куркуга салу — внуша́ть/внуши́ть страх
2) в знач. нареч. куркудан (куркуымнан, куркуыңнан, куркуыннан и т. п.) в стра́хе, от стра́хакуркуыннан аягы йөрмәс булды — от стра́ха у него́ но́ги подогну́лись (отняли́сь)
-
3 энә
сущ.1) игла́, иго́лка || иго́льный, иго́лочныйтегү энәсе — шве́йная игла́
камыт энәсе — то́лстая шо́рная (сапо́жная) игла́
хирургия энәсе — хирурги́ческая игла́
патефон энәсе — патефо́нная игла́ (иго́лка)
энә саплау — проде́ть ни́тку в ушко́ иго́лки
энә күзе — иго́льное ушко́
энә чәнечмәсе — иго́лочный уко́л
энә кая, җеп тә шунда — посл. куда́ иго́лка, туда́ и ни́тка
энә дә бүләк, дөя дә бүләк — посл. не до́рог пода́рок, до́рого внима́ние (букв. пода́рок есть пода́рок: хоть иго́лка, хоть верблю́д)
җәяүлегә энә дә йөк — погов. пешехо́ду и иго́лка - но́ша
2) спи́ца ( для вязания), крючо́кчигү энәсе — вяза́льный крючо́к
тамбур энәсе — крючо́к для вяза́ния
3) бот.; зоол. игла́, иго́лка, хво́я, колю́чка, шипсм. тж. тикәнчыршы энәләре — ело́вые и́глы ( хвои)
сырганак энәләре — колю́чки (шипы́) облепи́хи
кактус энәсе — иго́лка (колю́чка) ка́ктуса
керпе энәләре — иго́лки (колю́чки) ежа́
•- энә мендәре
- энә тоткыч••энә белән җеп кебек — как игла́ с ни́ткой
энә белән кое казу — ка́торжная рабо́та, еги́петская рабо́та (об очень изнурительной, кропотливой работе)
энә белән тиресен тунау — спуска́ть/спусти́ть семь шкур
энә буе җир китү — о до́лгом, ме́дленном передвиже́нии
энә җибәрү — пуска́ть (де́лать) шпи́льки
энә күзе кебек (энә күзе чаклы; энә күзе хәтле) — о́чень ма́ленький, ме́лкий
энә күзеннән үткәрү — проверя́ть/прове́рить доскона́льно; разбира́ть/разобра́ть по ко́сточкам
энә өстендә утыру — (сиде́ть) как на иго́лках
энә төртерлек тә урын булмау (энә төртерлек тә урын калмау) — иго́лку (иго́лки) не́где (не́куда) воткну́ть; ступи́ть не́где; я́блоку не́где упа́сть
энә түгел — не иго́лка (найдётся)
энәдән генә чыккан (энәдән-җептән чыккан) — с иго́лочки (иго́лки)
энәдән куркып лом йоту — сня́вши го́лову, пла́кать по волоса́м
энәләре тырпаю — разозли́ться, ощети́ниться прост.
энәсенә дә тимәү (энәсенә дә кагылмау) — не за́риться на чужо́е добро́, быть че́стным
- энә очы кадәр генәэнәсеннән җебенәчә (энәсеннән җебенә кадәр; энәсеннән җебенә чаклы; энәсеннән җебенә хәтле) — доскона́льно, подро́бно, во всех подро́бностях, до мельча́йших подро́бностей, до то́нкости; от доски́ до доски́
- энә очы хәтле генә
- энә очы кадәр дә
- энә очы чаклы да
- энә очы хәтле дә -
4 оробеть
сов.куркып (каушап) китү, каушап калу, шүрләү -
5 стушеваться
сов.каушап калу, куркып калу, оялып китү
См. также в других словарях:
өркү — Кинәт килеп чыккан берәр нәрсәдән яки нин. б. тавыштан куркып китү, куркып читкә тайпылу; чабып китү, чыгымчылый башлау һ. б. (атлар тур.). Курку, куркып китеп берәр хәрәкәт ясау (хайваннар тур.) 2. Нәрсәдән дә булса курку, каушау хәтәрдән өркеп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
коелу — 1. Түгелү, чәчелү (бөртекле, вак, таралучан кисәкләрдән торган әйбер тур.). Таралу, яву. Вак кисәкләргә ватылып чәчелү, сибелү 2. Күпләп өзелеп, аерылып, йолкынып төшү; түгелү, сибелү (яфрак, йон, чәч, җимеш, орлыклар һ. б.) 3. Күпләп төшү, төшеп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шу — аваз ияр. Бөҗәк һәм кошлар очуыннан, машиналарның зур тизлектәге хәрәкәтеннән, кешеләрнең шау гөр килүеннән, җилгә агач яфраклары яки камышлар шаулавыннан барлыкка килгән тавышны белдерә. ШУ ИТҮ – Йөрәк, күңел сүзләре янында: кинәт куркып китү,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шу-у — аваз ияр. Бөҗәк һәм кошлар очуыннан, машиналарның зур тизлектәге хәрәкәтеннән, кешеләрнең шау гөр килүеннән, җилгә агач яфраклары яки камышлар шаулавыннан барлыкка килгән тавышны белдерә. ШУ ИТҮ – Йөрәк, күңел сүзләре янында: кинәт куркып китү,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сыптырту — 1. Чыбыркы, чыбык ише нәрсә белән: сугу, кыйнау 2. күч. Гадәттә бер нәрсәгә дә игътибар итмәстән кызу кызу бару яки йөгерү. Качып, куркып берәр җирдән тиз генә китү. Куып җибәрүне җибәрелүне белдерә 3. күч. Талымсыз һәм калдырмыйча ашау эчү тур.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сыптыру — 1. Чыбыркы, чыбык ише нәрсә белән: сугу, кыйнау 2. күч. Гадәттә бер нәрсәгә дә игътибар итмәстән кызу кызу бару яки йөгерү. Качып, куркып берәр җирдән тиз генә китү. Куып җибәрүне җибәрелүне белдерә 3. күч. Талымсыз һәм калдырмыйча ашау эчү тур.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әбәү — ы. 1. Гаҗәпләнү, соклану, ис китү, шаккату яисә назлануны белдерә 2. Берәр нәрсәдән куркып, сискәнеп киткәндә әйтелә 3. Нәр. б. ошатып, яратып бетермәүне яки җирәнүне белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
имрәү — (ИМРӘТҮ) – диал. 1. Бераз куркып, шикләнеп китү 2. Йотлыгып тыңлау, берәр тәэсиргә дучар булу 3. Йокымсырау, йоклау, йокыга ою 4. күч. Йомшару, нечкәрү (күңел тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге